Chuyến đi về Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Trung ương Cục miền Nam tại Tây Ninh là một hoạt động trong kế hoạch nghiên cứu thực tế của Khoa Dân tộc và Tôn giáo, Học viện Chính trị khu vực IV. Đây không chỉ là hành trình trở về cội nguồn, tìm hiểu sâu sắc về lịch sử đấu tranh hào hùng của dân tộc mà còn là dịp để tưởng nhớ, tri ân những thế hệ cha anh đã có những đóng góp thầm lặng nhưng vĩ đại, đồng thời là cơ hội để chúng ta rút ra những bài học quý báu về vai trò quan trọng của công tác đào tạo lý luận chính trị trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đoàn nghiên cứu thực tế của Khoa Dân tộc và Tôn giáo do NGƯT, TS Huỳnh Thanh Quang làm trưởng đoàn đến thăm khu di tích lịch sử đặc biệt Trung ương Cục miền Nam
Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Trung ương Cục miền Nam, nằm ẩn mình giữa đại ngàn Tây Ninh, là một minh chứng sống động cho giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước đầy gian khổ nhưng cũng vô cùng anh dũng của dân tộc ta. Khu di tích này có quy mô rộng lớn, bao gồm nhiều hạng mục quan trọng như cơ quan của Trung ương Cục, các đơn vị trực thuộc và các công trình ghi dấu hoạt động của nhiều cơ quan trọng yếu khác.
Sự hiện diện của các cơ quan đầu não tại đây khẳng định vị trí chiến lược và tầm quan trọng của khu vực này trong việc chỉ đạo toàn bộ cuộc kháng chiến ở miền Nam. Trong tổng thể ấy, Khu Tưởng niệm Trường Đảng miền Nam, dù không phải là nơi đầu tiên Trường được thành lập nhưng lại là một phần không thể tách rời, khẳng định mối liên hệ mật thiết giữa công tác đào tạo cán bộ và sự lãnh đạo tối cao của Đảng ở miền Nam. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử với những tên gọi khác nhau (như Trường Trường Chinh, Trường Nguyễn Ái Quốc Miền Nam, Trường Nguyễn Ái Quốc VII, Trường Chính trị K), Học viện Chính trị khu vực II đã kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang của ngôi trường đặc biệt này. Suốt chiều dài lịch sử đấu tranh gian khổ, ngôi trường này đã nhiều lần di chuyển địa điểm để phù hợp với tình hình chiến sự và nhiệm vụ cách mạng. Tuy vậy, ở bất cứ đâu, Trường Đảng miền Nam vẫn luôn giữ vững vai trò là cái nôi đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho hàng vạn cán bộ, đảng viên ở chiến trường miền Nam.
Khi đặt chân vào Khu Tưởng niệm Trường Đảng miền Nam, một không khí học tập và rèn luyện trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt dường như vẫn còn hiện hữu. Tại đây, những cán bộ, chiến sĩ cách mạng đã được trang bị kiến thức nền tảng về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cùng với đường lối, chủ trương của Đảng. Điều đặc biệt là họ không chỉ học lý luận mà còn được rèn luyện ý chí, bản lĩnh kiên cường, tinh thần chiến đấu bất khuất và đạo đức cách mạng trong môi trường khắc nghiệt của rừng sâu, suối vắng. Thật khó hình dung, giữa bom đạn kẻ thù và sự thiếu thốn mọi bề, các lớp học vẫn được mở, những bài giảng vẫn được truyền thụ một cách tâm huyết. Những cán bộ được đào tạo từ Trường Đảng miền Nam đã trở thành những hạt nhân quan trọng, những "mũi nhọn" sắc bén của Đảng, trực tiếp tham gia lãnh đạo, chỉ đạo phong trào cách mạng ở các địa phương, các đơn vị chiến đấu, góp phần vào thắng lợi cuối cùng của cuộc kháng chiến.
Khu Tưởng niệm được xây dựng một cách trang trọng, giản dị nhưng đầy ý nghĩa, với những hiện vật và hình ảnh tái hiện lại cuộc sống, học tập và chiến đấu của thầy và trò Trường Đảng miền Nam. Mỗi hiện vật, mỗi bức ảnh đều kể một câu chuyện, một mảnh ghép về sự hy sinh, cống hiến thầm lặng. Chúng ta có thể thấy những chiếc bàn ghế đơn sơ làm từ cây rừng, những cuốn sách cũ kỹ được chuyền tay nhau, hay những bức tường đất giản dị nơi các cán bộ vừa học, vừa chiến đấu. Tất cả đều gợi lên hình ảnh về một ngôi trường đặc biệt, nơi tri thức và ý chí cách mạng được tôi luyện. Khu Tưởng niệm Trường Đảng miền Nam nằm trong tổng thể Khu di tích Trung ương Cục miền Nam là sự khẳng định một mối quan hệ cộng sinh, gắn bó mật thiết giữa cơ quan lãnh đạo tối cao của cách mạng miền Nam và công tác đào tạo cán bộ. Trung ương Cục miền Nam được ví như “bộ não” chỉ đạo toàn bộ cuộc kháng chiến, và Trường Đảng miền Nam chính là “trái tim” cung cấp những “mạch máu” - những cán bộ ưu tú - để nuôi dưỡng và phát triển phong trào cách mạng. Các quyết sách, chủ trương của Trung ương Cục miền Nam đã được quán triệt và biến thành nội dung giảng dạy tại Trường Đảng, giúp cán bộ kịp thời nắm bắt tình hình và thực hiện nhiệm vụ. Ngược lại, những cán bộ được đào tạo bài bản từ Trường Đảng đã trở thành lực lượng nòng cốt, đưa đường lối của Đảng đến với quần chúng nhân dân, biến lý luận thành hành động cách mạng. Nơi đây là một minh chứng sống động cho chiến lược “vừa đánh vừa học, vừa học vừa xây dựng” của Đảng ta trong những năm tháng kháng chiến gian khổ. Điều đó cho thấy tầm nhìn chiến lược của các thế hệ lãnh đạo khi luôn coi trọng công tác cán bộ, công tác lý luận chính trị, dù trong bất kỳ hoàn cảnh khó khăn nào.

Đoàn nghiên cứu thực tế của Khoa Dân tộc và Tôn giáo do NGƯT, TS Huỳnh Thanh Quang làm trưởng đoàn đến thăm khu tưởng niệm Trường Đảng miền Nam
Chuyến đi thực tế về Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Trung ương Cục miền Nam và Khu Tưởng niệm Trường Đảng miền Nam không chỉ dừng lại ở một bài học lịch sử. Đây là một cơ hội quý để mỗi chúng ta cảm nhận được sự gian khổ, hy sinh nhưng cũng đầy tự hào của thế hệ đi trước. Mỗi góc của khu di tích đều gợi nhắc về sự cống hiến thầm lặng của những người đã ngã xuống và cả những người đã vượt qua bom đạn để giành lại độc lập, tự do cho Tổ quốc. Tinh thần kiên cường, bất khuất của cán bộ Trường Đảng miền Nam trong điều kiện khó khăn là một tấm gương sáng để chúng ta học hỏi, rèn luyện bản thân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước hôm nay. Khu tưởng niệm giúp chúng ta nhận thấy tầm quan trọng của việc học tập, bồi dưỡng lý luận chính trị trong công tác xây dựng Đảng và phát triển đất nước.
Tin và ảnh: Bạch Thanh Sang